راه آهن رشت- آستارا چقدر کار خوهد داشت و چه مشکلاتی وجود دارد؟

 چهارشنبه ۲۷ اردیبهشت توافقنامه احداث راه‌آهن رشت-آستارا به صورت ویدیوکنفرانس به امضای روسای جمهور ایران و روسیه رسید. راه‌آهن رشت به آستارا، بخش «روی زمین مانده» کریدور «شمال- جنوب» موسوم به INSTC (International North–South Transport Corridor) است که از مسیرهای راهبردی در نیمکره شرقی جهان محسوب می‌شود.

راه‌آهن رشت- آستارا چقدر کار دارد؟
راه‌آهن رشت- آستارا به طول ۱۶۲.۵ کیلومتر در دو قطعه طراحی شده و شامل ۹ ایستگاه صومعه‌سرا، ماسال، رضوانشهر، پره‌سر، اسالم، لیسار، حویق، لوندویل و آستارا می‌شود. ظرفیت حمل بار این راه‌آهن در سال نخست بهره‌برداری ۱۰ میلیون تن برآورد شده که در حال حاضر به میزان ۹.۶ میلیون تن تقاضای حمل بار دارد. همچنین راه‌آهن رشت- آستارا ظرفیت جابه‌جایی حدود ۹۹۰ هزار نفر مسافر را در سال بیستم بهره‌برداری خواهد داشت.

برای ساخت این پروژه ریلی، احداث ۶۳ دستگاه پل به طول حداکثر ۴۰ کیلومتر و یک دستگاه تونل در نظر گرفته شده است. عملیات زیرسازی ۱۰ کیلومتر ابتدایی مسیر به صورت دوخطه در قالب راه‌آهن قزوین – رشت – بندر کاسپین در مرحله پایانی و آماده ریل‌گذاری است. راه‌آهن رشت – آستارا به بیش از ۲۱ هزار تن ریل نیاز دارد.

چه مشکلاتی وجود دارد؟
ایران با چالش‌هایی مانند فرسودگی زیرساخت‌های داخلی و ضعف در جذب سرمایه‌گذاری خارجی یا تامین منابع مالی لازم برای تکمیل کریدور به ویژه تامین مالی ساخت «راه‌آهن رشت – آستارا » مواجه است. همچنین تامین مالی ساخت ۲۲ تونل و ۱۵ پل در امتداد کریدور در خاک ایران است که روسیه اخیرا متعهد به حل آنها با ارایه کمک‌های فنی و مالی شده است. همچنین، افزایش تنش در روابط ایران و آذربایجان پس از جنگ ۲۰۲۰ قره‌باغ، مسیر غربی کریدور را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد که کم هزینه‌ترین و آسان‌ترین مسیر برای عبور است که احتمالا اجرای پروژه را به تاخیر بیندازد. یکی دیگر از چالش‌ها، کوچک بودن ناوگان ایرانی در دریای خزر است، زیرا تعداد محدودی از کشتی‌های رورو بین ایران و روسیه وجود دارد. بحران دیگر این واقعیت است که بندر آستاراخان در جنوب روسیه در زمستان یخ می‌زند و دسترسی را به ‌شدت محدود می‌کند. عدم گسترش در مسیر رودخانه ولگا نیز منجر به کاهش ظرفیت بارگیری کشتی‌ها از طریق آنها شد.