«سرای تجاری ایرانیان در آستراخان» به نام و به کام کیست؟

  مالکیت، هزینه کرد و دستمزدهای مربوط با سرای تجاری ایرانیان در آستراخان روسیه، برخی از موارد مورد مطالبه و ابهام تجار است که می‌طلبد نهادهای نظارتی با بررسی و ورود قانونی، مسیر بهره‌مندی حقیقی بازرگانان ایرانی از این ظرفیت کلیدی را هموار سازند. تأمین اعتبار و منابع مالی خرید و بازسازی ساختمان «سرای تجاری […]

 

مالکیت، هزینه کرد و دستمزدهای مربوط با سرای تجاری ایرانیان در آستراخان روسیه، برخی از موارد مورد مطالبه و ابهام تجار است که می‌طلبد نهادهای نظارتی با بررسی و ورود قانونی، مسیر بهره‌مندی حقیقی بازرگانان ایرانی از این ظرفیت کلیدی را هموار سازند.
تأمین اعتبار و منابع مالی خرید و بازسازی ساختمان «سرای تجاری ایران در آستراخان» توسط اتاق بازرگانی ایران و در زمان صدارت هادی تیزهوش تابان رئیس سابق اتاق بازرگانی گیلان رقم خورد؛ ماجرای مالکیت و هزینه‌کردهای این سرای تجاری این روزها بار دیگر مورد بحث اعضای اتاق بازرگانی در کشور و استان گیلان قرار گرفته است.برآوردهای کارشناسان نشان می‌دهد که باتوجه به زمان بیش از سه ساله ساخت این پروژه در سال ۱۳۹۲-۱۳۹۳، هزینه‌های دلاری سفر برخی اعضای اتاق بازرگانی و هیئت همراه دولتی و غیردولتی به بهانه بازدید از پروژه تا سال ۱۳۹۶، عملاً مبلغی هنگفت می‌شود.

سرای تجاری ایرانیان به نام کیست؟

با اینکه گفته می‌شود ۲۰ درصد سهام این سرای تجاری به نام اتاق گیلان بوده و اکنون به بهانه تهاتر، تکمیل ساختمان اتاق گیلان به اتاق ایران واگذار شده، سند واگذاری گویای واقعیتی دیگر است.طبق این سند، یک پنجم سهام مذکور، متعلق به شرکت بازرگانی پارس است؛ شرکتی که شخص هادی تیزهوش تابان، رئیس سابق اتاق بازرگانی گیلان تنها سهام دار آن است و طبیعتاً در چنین شرایطی پس از وی، سرای تجاری به وراث وی خواهد رسید نه اتاق بازرگانی گیلان.ادعایی که در صورت جلسه انتقال سهام شرکت پارس به اتاق بازرگانی ایران در تاریخ دهم مرداد سال گذشته به امضای تنها سهام دار شرکت پارس یعنی رئیس سابق اتاق بازرگانی گیلان نیز رسیده است.

واگذاری به اتاق ایران یا معامله برد – برد

طبق بررسی‌ها، می‌شد برای جلوگیری از فرضیه از دست رفتن این مرکز، ساختمان سرای تجاری را به نام سرکنسولگری ایران در آستراخان خریداری کرد تا در صورت وقوع هر اتفاقی اموال عمومی در معرض خطر قرار نگیرد؛ مانند ساختمان نمایندگی بازرگانی روسیه در خیابان پامنار تهران که بنام سفارت روسیه در ایران سند خورده اما در اختیار بخش بازرگانی روسیه قرار گرفته است.اهمیت این موضوع آنجا مشخص می‌شود که بدانیم املاک و ساختمان‌هایی که به نام سفارتخانه‌ها در کشورهاست برابر خدمات کنسولی کنوانسیون وین «از پرداخت هر گونه مالیات و عوارض معاف هستند» که به همین دلیل روسیه با این تدبیر از پرداخت مالیات برای ساختمان نمایندگی بازرگانی روسیه معاف شد؛ اقدامی که در عین شگفتی برای سرای تجاری در آستاراخان نیفتاد و «عملاً مبالغ هنگفتی از کف تجار گیلانی خارج شد.»کارشناسان حقوقی نیز بر این باورند که با فرض واگذاری سرای تجاری آستراخان که متعلق به یک شرکت بخش خصوصی بوده به سرای تجاری ایران در قالب تهاتر برای دریافت هزینه جاری (به منظور تکمیل ساختمان اتاق بازرگانی گیلان) باز هم تجار گیلانی پیروز این اتفاق خواهند شد.نظر به اینکه تمامی املاک اتاق‌های استانی در سراسر کشور به نام اتاق ایران هستند می‌توان کفت، عملا اتاق گیلان، ملک اتاق ایران را در قالب تامین اعتبار ساخت ساختمان جدید اتاق بازرگانی گیلان به اتاق ایران واگذار کرد.

مطالبات بدون پاسخ تجار گیلانی درباره سرای تجاری ایرانیان

برخی از تجار گیلانی تاکنون مطالبه‌هایی جدی مبنی بر اینکه «هزینه بالغ بر یک میلیون دلاری برای ساخت و بهره‌برداری از این سرای تجاری و تخصیص چندهزار دلار بابت حقوق، هزینه جاری، هزینه سفر، هزینه مترجم و متفرقه در سرای تجاری در آستراخان با چه ادله‌ای انجام شده و مهم‎‌تر اینکه خروجی سرای تجاری برای تجار گیلانی و حتی ایرانی و نقش‌آفرینی در بازار روسیه چه بوده» داشتنه‌اند که تا جایی که می‌دانیم، این مطالبات بدون پاسخ مانده است. علاوه بر این، از سایر مسائل پیرامون سرای تجاری آستراخان می‌توان به پروازهای چارتری و ماجرای وعده نصب مجسمه عمر خیام در آن و هزینه‌های دلاری مربوط به آن در برابر ارزش افزوده بازگردانده شده به اقتصاد و فرهنگ کشور نیز نمی‌توان به سادگی گذشت.

ورود دستگاه قضا و نهادهای نظارتی راه‌حل قطعی ماجرا است

سال جاری مزین به نام مشارکت مردم در امر تولید از سوی رهبر انقلاب است و از سویی، از اتاق‌های بازرگانی می‌توان به عنوان معتبرترین و رسمی‌ترین پارلمان بخش خصوصی یاد کرد. بی‌شک اتاق ایران واقف به این موضوع خواهد بود که نظر به معین بودن این استان در تجارت با روسیه و فراهم بودن شرایط، عملاً «اتاق گیلان» مستعدترین گزینه برای مدیریت سرای تجاری آستراخان و تقویت وضعیت تجاری با روسیه است. نقش مشارکتی بخش خصوصی فعال در اتاق‌های بازرگانی رابطه مستقیم با توسعه اقتصادی هر استان دارد و بدیهی است با افزایش اعتماد آنان از طریق شفاف‌سازی و ارائه بیلان کاری و همچنین ارائه گزارش دقیق در باب هزینه کردهای عایدی حق عضویت در سال‌های ماضی، شاهد نقش آفرینی پویاتر اعضای اتاق خواهیم بود. موضوعی که به لحاظ اهمیت آن در ارتقا و توسعه اقتصاد استان گیلان، ورود جدی دستگاه قضا و سازمان بازرسی به ماجرای سرای تجاری ایران در آستراخان و هزینه‌های هنگفت سفر و شبهات مطرح شده را می‌طلبد.به گزارش فارس، برخی بر این باورند که آستراخان باتوجه به داشتن ۱۴ بندر کوچک در رود ولگا به‌عنوان مهمترین مرکز ورود کالا از مسیر دریایی بوده و دارای سوابق قطب تجارت با ایران تلقی می‌شود و از زمان دولت تزار، کاروانسرای تجاری ایرانیان در این شهر بخشی از تاریخ روابط دوجانبه را تشکیل می‌دهد.جمیع این موارد منجر به تأسیس سرای تجاری ایرانیان در شهر آستراخان روسیه اما به نام یک شرکت خصوصی شد.