مستند استاد احمد سمیعی گیلانی بر پرده موزه سینما پایتخت

به تصویر کشیده شدن شخصیت و زندگی مشاهیر و چهره‌های سرشناس برای مخاطب در هر زمینه‌ای جذاب است. بدون شک برای طرفداران و دنبال‌کنندگان چهره‌های شاخص، این که بدانند شخص مورد اشاره چه روزمره، احوالات و تلاش‌های در طول زندگانی خودش داشته و در زندگی حرفه‌ای اش چگونه چه می‌کرده و چه کسانی دایره خانواده و دوستانش را تشکیل داده‌اند، می‌تواند هیجان‌انگیز باشد.

حال اگر این چهره‌های شناخته شده از بزرگان فرهنگ و ادبیات ایران باشند، اهمیت داستان بیشتر می‌شود. تصور کنید اگر در عصر بزرگان زبان و ادبیات فارسی مانند فردوسی، مولانا، حافظ، سعدی و … امکانات امروزی بود و ما می‌توانستیم از طریق ثبت تصاویر و ویدیوها از زندگی آنها مستنداتی تهیه کنیم و به نظاره آنها بنشینیم، آشنا شویم، آنها را خیلی بهتر می‌توانستیم بشناسیم و به آئین آنها خو بگیریم. مستندسازی و ثبت اطلاعات درباره زندگی و فعالیت بزرگان هر رشته‌ای از جمله هنر و ادبیات از این جهت که برای نسل‌های بعد یادگاری بسیار باارزش است، اهمیت به‌سزایی دارد.

حال برای ما گیلانی‌ها اگر این چهره برجسته، گیلانی نیز باشد، ماجرا ویژه‌تر می شود. خبر ساخت سه مستند در چند روز گذشته درباره زندگی و زمانه سه چهره بزرگ فرهنگ و ادبیات معاصر از جمله استاد احمد سمیعی گیلانی، قیصر امین پور و مهرداد بهار به گوش رسیده است.

زنده یاد استاد احمد سمیعی گیلانی، بزرگمردی از تبار تاریخ و فرهنگ، چهره ماندگار زبان و ادبیات فارسی و ویرایش بود که لقب «پدر ویرایش ایران» و همچنین «پدر ویراستاری نوین ایران» را یدک می‌کشد.

پدر ویراستاری نوین ایران در یازدهمین روز از بهمن ۱۲۹۹ در خانواده‌ای گیلانی اما در محله قدیمی سنگلج (کوچه افشارها) تهران چشم به جهان گشود. سمیعی گیلانی با پشت سر گذاشتن تحصیلات ابتدایی و متوسطه در شهر رشت، وارد دانشگاه تهران شد.

او که در دومین روز بهار ۱۴۰۲ در آستانه ۱۰۳ سالگی چشم از جهان فرو بست. استاد سمیعی گیلانی عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی بود. از جمله آثار مهم و ماندگار او در زبان فارسی، کتاب آیین نگارش اوست. فردا سه شنبه، ۸ خرداد ماه، به پاس خدمات ارزنده این استاد بزرگ به فرهنگ و ادبیات ایران، مستند زندگی او به نام «سبز بُن دار» در موزه سینما در پایتخت به نمایش در می‌آید.

منوچهر مشیری، کارگردان این مستند در مصاحبه با «مهر» گفته است: «با توجه به درگذشت استاد گمان می‌کنم علاقه‌مندان‌شان مایل‌اند این فیلم را ببینند. استاد سمیعی گیلانی زندگی پرفراز و نشیب و جذابی داشته است. در سال‌های جوانی جذب فعالیت‌های سیاسی شده و پس از کودتای ۲۸ مرداد به بلوک شرق می‌رود اما پس از مدتی سرخورده از آرمان های وعده داده شده به ایران بر می‌گردد و زندگی خود را وقف ادبیات کند. مستند «سبز بُن دار» ۷۸ دقیقه است. قطعاً در یک فیلم نمی‌شود همه جذابیت‌ها و فراز و فرودهای زندگی این استاد را روایت کرد. راش‌های زیادی از ایشان وجود دارد که در مرکز گسترش آرشیو شده و این اسناد ماندگار قابلیت استفاده از سوی مستند سازان دیگر را دارد.»

در ۲۳ اسفند ۱۴۰۱، چند روز پیش از درگذشت احمد سمیعی، نیکولا رُش(Nicols Roche)، سفیر فرانسه در ایران، به منزل او رفت و به‌ سبب نقش پدر ویراستاری نوین ایران در معرفی آثار ارزشمند فرانسه به‌ زبان فارسی عنوان «کوماندور» به‌ معنای «فرمانده» که بالاترین درجه نشان نخل آکادمیک وزارت آموزش ملی فرانسه، به حساب می‌آید را به او اهدا کرد.