از قوی ترین مدیران اقتصادی_ اجرایی کشور باید در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی استفاده شود

نگاه جزیره ای و سلیقه ای به ماموریت های مناطق آزاد آسیب زا است

مناطق آزاد کشور در توسعه ی روابط بین‌المللی و منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای نقش تأثیرگذاری دارند.همچنین مناطق آزاد در اساسنامه ی تشکیل خود برای تسهیل در صادرات و واردات کالا و پشتیبانی از تولیدات داخلی کیفی و رقابتی با کاهش عملیات غیر ضروری اداری،گمرکی،مالیاتی و… تاسیس شده‌اند و اساساً ماهیت همکاری گرایانه دارند.
تلاش برای ایجاد فهم و درک مشترک همه از جمله مدیران بخش دولتی و خصوصی،کنشگران اقتصادی و تجاری خرد و کلان از کارکرد،ماموریت و فلسفه ی وجودی مناطق آزاد باید به استراتژی مهم و اساسی تبدیل گردد.
این استراتژی می بایست در همه ی ابعاد از فعالیت های اقتصادی و تجاری و تبلیغات به صور مختلف،اخبار، تحلیل ها،گزارش ها و برون داد های مختلف و متنوع در ارتباط با ظرفیت ها و پتانسیل های مناطق آزاد کشور مورد توجه جدی دست اندرکاران امور قرار گیرد تا از نگاه های سلیقه‌ای و جزیره ای در ارتباط با کارکرد و فلسفه ی وجودی مناطق آزاد ،در امان بماند.

صاحب نظران معتقدند، که مناطق آزاد در همه‌ جای دنیا یکی از موتور محرک همکاری های بین المللی هستند و این قاعده در مورد مناطق آزاد ایران نیز مصداق دارد.
ماموریت اصلی مناطق آزاد کشور در چارچوب قانون و سیاست ها و همکاری های اقتصادی و تجاری بین المللی و فراملی می باشد.باید متذکر شد که در این ارتباط متغیر های داخلی و خارجی در روابط اقتصادی و تجاری بین المللی نقش آفرین اند و می توان ادعا کرد اگر دامنه ی فعالیت مناطق آزاد در ایران نسبت به سایر مناطق آزاد در کشور های همسایه و دور و نزدیک فاصله ی معنا دار دارد،یکی از دلایل مهم آن، عدم وجود برخی قوانین لازمه و همچنین عدم فهم مشترک از کارکرد مناطق آزاد در ایران در بین مسئولان دولتی،کنشگران اقتصادی بخش خصوصی می باشد و این دلایل و عوامل دیگر از این دست باعث شده اند تا مناطق آزاد در ایران در قیاس با برخی مناطق آزاد کشور های همسایه راه زیادی را تا رسیدن به قله های موفقیت در پیش داشته باشند.

با توجه به تمام این موانع و مشکلات و چالشها،هم اکنون بخشی از صادرات و واردات کالا های مختلف ایران از طریق مناطق آزاد موجود در اقصی نقاط کشور صورت می گیرد،در واقع مناطق آزاد کشور به عنوان دروازه های مهم تجارت بین‌المللی و همکاری های منطقه ای و فرامنطقه ای ایران محسوب می شوند.
هم اکنون مناطق آزاد چابهار،قشم،اروند،ارس،انزلی،ماکو و… بسترهای مناسبی را برای تجارت دریایی،زمینی و ریلی در اقصی نقاط کشور ایجاد کرده و به کانون های همکاری و همگرایی با مناطق آزاد سایر کشورهای دنیا و منطقه تبدیل شده اند که با تجدید نظر در برخی فرآیندهای مختلف و قوانین و ظوابط کند کننده ی عملکردی مناطق آزاد کشور،این مناطق می توانند خیلی بیش از گذشته بازار های بسیار خوبی برای صنایع مختلف و از جمله صنایع نوپا و رو به رشد ایران باشند و باتوجه به مزیت های متنوع و مختلف اقتصادی و تجاری،می توانند کمک حال اساسی برای فرآیند توسعه همه‌جانبه و اقتصاد ملی باشند.

ولی به نظر می‌رسد، با کمال تأسف به دلیل وجود برخی نگاه های غیر کارشناسانه در ارتباط با بحث برند سازی،تبلیغات،فرهنگ سازی و اصلاح روش های غیرمدرن و اصلاح برخی قوانین ناکارآمد و سلیقه ای و سیاسی و…برای ایجاد دامنه ی وسیع فهم مشترک از کارکرد و تاثیر گذاری اساسی مناطق آزاد،این مناطق هم اکنون با چالش‌های جدی در برخی برنامه ریزی ها و تاثیر گذاری کیفی در عملکرد مواجه گردیده است که ضرورت دارد تا دلسوزان و کارشناسان،تصمیم سازان و تصمیم گیران برای رفع این مشکلات و حل چالش عدم وجود فهم مشترک از کارکرد کیفی مناطق آزاد ،اقدامات لازم را انجام دهند.
صاحب نظران معتقدند،باید نگاه های حرفه ای تر و کارسازتری به برخی شیوه ها و روش ها،برخی قوانین و ضوابط با نگاه اقتصادی برای رسیدن به فهم مشترک کیفی تر در کارکرد مناطق آزاد در چارچوب ها کارکرد این مناطق بکار گرفته شود تا اثرگذاری آنها بر اقتصاد ملی و بین المللی بیش از پیش شود.
گزینش مدیران قوی اقتصادی برای مناطق آزاد و ویژه اقتصادی ضرورتی انکارناپذیر
در ارتباط با گزینش مدیران قوی اقتصادی _ اجرایی برای مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور،می بایست حساسیت ویژه ای توسط دبیر محترم شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور صورت گیرد تا به جای مدیران سیاسی ،مدیران اقتصادی_اجرایی قوی و درجه یک برای مدیریت مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور مدنظر قرار گیرد.

هر کدام از این مناطق آزاد و ویژه اقتصادی بنا به موقعیت جغرافیایی ،اقلیمی ،ملی و بین المللی که قرار دارند و با توجه به حوزه های مستقیم و غیرمستقیمی که در اقتصاد بین‌الملل با آنها در ارتباط هستند،مدیران ارشد اقتصادی_اجرایی در خور و اندازه ی خودشان را می‌طلبند.
اگر در گزینش مدیران ارشد و هئیت مدیره های هر کدام از این مناطق پارامترهای اقتصادی_احرایی،تخصصی و پاکدستی و دوری از سیاسی کاری در نظر گرفته شود،می توان به آینده و اثرگذاری این بلوک های اقتصادی و تجاری داخلی بر اقتصاد و توسعه ی ملی امیدوار بود ،در غیر اینصورت و خدای ناکرده گزینش غلبه ی مدیران سیاسی بر مدیران قوی اقتصادی_اجرایی برای اداره ی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور،درب همچنان بر پاشنه ناکارآمدی و کم اثری و شاید بی اثری این مناطق بر اقتصاد ملی خواهد چرخید.
علی ایحال،ضمن تأکید این قلم بر گماردن مدیران قوی اقتصادی_ اجرایی برای تمام مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور،در این میان منطقه ی آزاد انزلی به علت ارتباط تاثیرگذار با بلوک اقتصادی اوراسیا،روسیه،شرق دور و شرق نزدیک،آسیای میانه،و شمال و مرکز اروپا ،از اهمیت خاصی برخوردار است و ضرورت دارد تا مدیریتی قوی اقتصادی_اجرابی در تمام ارکان تصمیم گیری و تصمیم سازی نقش آفرینی کند.
علی کریمی پاشاکی_ روزنامه‌نگار و مدیر مسئول نشریات گیلان بهتر و دنیای خبر و پایگاه خبری و تحلیلی گیلان بهتر نوین