۲ برابر شدن جمعیت فقیر در کمتر از ۳ سال؛ مسیری که ۵۰ سال زمان لازم داشت!

تمام شواهد در ایران‌ می‌گوید این روند به انتهای خود رسیده است. بحران‌هایی که در زمینه محیط زیست ایران پدیدار شده است. به فرونشست‌ها نگاه کنید! مرکز پژوهش‌های مجلس در اسفندماه سال گذشته در گزارشی اعلام کرد برآیند تخریب‌هایی که در محیط زیست ایران انجام شده، به جایی رسیده که برای اولین بار در تاریخ ایران، ظرف کمتر از ۳ سال‌، رتبه ایران به لحاظ کیفیت محیط زیست بیش از ۶۰ رتبه سقوط کرده است.

شدت انحطاط ابعاد بسیار نگران‌کننده پیدا کرده است. وزارت کار در سال ۱۴۰۰، گزارشی منتشر کرد که در آن آورده است: برای اولین بار در تاریخ معاصر ایران، در یک دوره کمتر از سه سال، اندازه جمعیت فقیر ایران، دو برابر شده است. مسیری که در گذشته ۵۰ سال زمان لازم داشت تا اتفاق بیفتد، اکنون به این سرعت به لحاظ انحطاط محیط زیست، انحطاط کیفیت زندگی مردم و فقر و فلاکت و سقوط توان مقاومت و رقابت اقتصاد ملی اتفاق افتاده است.

«کوته‌نگری» اصطلاحی تئوریک در نظریه‌های توسعه است. تعریف آن این است که نظام تصمیم‌گیری کوته‌نگر، نظامی است که در آن به صورت نظام‌وار، ملاحظات کوتاه‌مدت در فرایندهای تصمیم‌گیری و تخصیص منابع، به ملاحظات بلندمدت ترجیح داده می‌شود. تعریف دوم «کوته‌نگری» بسیار تکان‌دهنده‌تر و مرتبط با ایران است؛ جامعه کوتاه‌مدت، جامعه‌ای است که در آن، تغییراتِ حتی بنیادی و مهم هم عمر کوتاه دارند. ثمربخشی اندک، هزینه‌های بسیار!

*گزیده‌ای از گفتار در نشست بررسی ضرورت‌های توسعه‌خواهی در ایران؛ موسسه مطالعات دین و اقتصاد