قم چرا عليه کژي‌ها نمي‌ايستد؟

بسم‌الله الرحمن الرحيم

ماجراي اعتراض يک خانم بي‌حجاب به عکس‌برداري يک طلبه جوان از او در يکي از درمانگاه‌هاي قم که بازتاب زيادي در فضاي مجازي داشت، گوشه‌اي از عوارض منفي قصور حوزه علميه قم در زمينه برخورد با کجروي‌هائي است که به نام روحانيت صورت مي‌گيرد. کاملاً روشن است که آن طلبه جوان که خود را موظف به عکسبرداري با تلفن همراه از يک خانم بي‌حجاب دانست، اولاً از اوليات آداب و احکام امر بمعروف و نهي از منکر بي‌اطلاع بود و ثانياً در جمعي تربيت شده که آکنده از تفکر افراطي و دور از منطق و اخلاق ديني است. حوزه علميه قم در کليّت خود، يک محيط عقلاني، منطقي و اخلاقمدار است ولي متأسفانه در همين حوزه، مجموعه‌هائي استثنائي وجود دارند که هرچند در اقليت هستند ولي کارنامه‌اي پرسروصدا دارند و با همين کارنامه، به اعتبار و آبروي روحانيت لطمه وارد مي‌کنند. آنها نمي‌دانند يا نمي‌خواهند بدانند که احکام دين خدا را با تکيه بر زور نمي‌توان به اجرا درآورد.
روحانيت، در طول تاريخ پناهگاه مردم در تمام زمينه‌ها بود و امروز هم آن دسته از علماي ديني که به مال و منال و جاه و مقام دنيائي آلوده نشده‌اند، همچنان پناهگاه مردمند و خوشبختانه تعدادشان بسيار زياد است. اين مجموعه که بيش از 90 درصد روحانيت را تشکيل مي‌دهند، همانند علماي ديني گذشته اهل ساده‌زيستي، قناعت، پاي‌بندي به اخلاق، خدمت به مردم و تفکر عقلاني همراه با رعايت معيارهاي شرعي در تمام بخش‌هاي زندگي فردي و اجتماعي هستند. در اين مجال کوتاه قصد نداريم وارد جزئيات شوم ولي اين را با اطلاع دقيق مطرح مي‌کنم که تبليغات رايج، تنگناهاي معيشتي روحانيون در قم و ديگر حوزه‌هاي علميه بقدري زياد است که ده‌ها هزار نفر از آنان عصرها و شب‌ها و اوقات فراغت با لباس مبدل از طريق کار کردن در قالب پيک موتوري و انواع کارهاي خدماتي در خانه‌ها، رستوران‌ها و مؤسسات، هزينه زندگي خود را تأمين مي‌کنند. شايد باور کردن اين مطلب براي بسياري از مردم که مدتهاست در معرض تبليغات شديد ضدروحانيت به ويژه در فضاي مجازي قرار دارند، قابل باور نباشد ولي شرايط زندگي براي روحانيين غيروابسته به دستگاه‌ها که اکثريت قريب به اتفاق اين صنف را تشکيل مي‌دهند بسيار سخت‌تر از اينست که در اين چند جمله مورد اشاره قرار گرفته است. در شهرستانهاي مختلف وضع از اينهم ناگوارتر است.
اين واقعيت را به اين منظور مطرح کردم که سنگيني وظيفه مسئولين حوزه‌هاي علميه در زمينه حفاظت از آبرو و اعتبار معنوي روحانيت را گوشزد کنم. به عبارت روشن‌تر، در شرايطي که علماي دين از جنبه‌هاي مختلف تحت فشارهاي مادي و تبليغات مسموم قرار دارند و عده قليلي نيز با عملکرد غيرقابل دفاع خود در دستگاه‌هاي حاکميتي به اعتبار معنوي روحانيت لطمه وارد مي‌کنند، بزرگان حوزه‌هاي علميه بايد براي جلوگيري از کژي‌ها قيام کنند و با تلاش‌هاي بي‌وقفه خود مانع عملکردهاي خلاف اخلاق و خلاف عقلانيت معدود افرادي شوند که آگاهانه يا ناآگاهانه، روحانيت را برخلاف آنچه هست و بايد باشد معرفي مي‌کنند. خدا رحمت کند آن بزرگمرد حوزوي را که يکصد سال قبل گفته بود نظم حوزه در بي‌نظمي است. اين سخن حتي اگر در آن زمان درست بوده باشد، امروز به دليل اينکه در عصر ارتباطات زندگي مي‌کنيم و حاکميت کشور چه بخواهيم و چه نخواهيم به نام روحانيت شناخته مي‌شود، قابل قبول نيست. روحانيت، امروز به دليل اينکه زير ذره‌بين قرار دارد بايد نظم داشته باشد و براي به صفر رساندن کژي‌هائي که به اعتبار اين صنف لطمه وارد مي‌کند بايد برنامه‌ريزي دقيق نمايد.
کژي‌ها محدود به عکسبرداري اين طلبه جوان نيست. دلقک‌بازي‌هائي که بعضي از معممين به تصور باطل ايجاد شادي در مردم درمي‌آورند، با جوک ‌گفتن‌ها مجالس عروسي را اداره کردن، نقل مطالب خرافي در منابر، مطرح کردن مطالب سست در برنامه‌هاي رسانه ملي، حضور در بعضي محافل نامناسب، اظهارنظر کردن در موضوعاتي که در تخصص آنها نيست و… نيز از مصاديق کژي‌ها هستند که حوزه‌هاي علميه به ويژه حوزه علميه قم بايد در برابر آنها بايستند.
اگر بخواهم حرف دل مردم را مطرح و انتظارات آنها از بزرگان روحانيت را بازگو کنم، مثنوي هفتادمن کاغذ شود. مردم به اين که اين بزرگان فقط درباره مشکلات اقتصادي نصيحت بفرمايند قانع نيستند و اقدام مؤثر براي اصلاح تمام امور را از حضرات انتظار دارند. اقتضاي پناهگاه مردم بودن در طول تاريخ نيز همين است.