خوش چهره: رسانه های ما به نوعی معتاد به ترجمه و کپی برداری از منابع خارجی شده اند

در هندسه نوین قدرت جهانی، رسانه بین‌المللی جایگاه مهمی دارد و خبرنگار بین‌المللی است که می‌تواند حضور ایران را نشان دهد. اما به نظر می رسد رسانه های ما در این زمینه عملکرد قابل قبولی ندارند. جلال خوش چهره، روزنامه نگار حوزه بین الملل در این باره می گوید: رسانه های ما به نوعی معتاد به ترجمه و کپی برداری از منابع خارجی شده اند و خود را نیازمندِ برخورد میدانی با موضوع نمی بینند و مخاطب هم متوجه این امر شده است به همین دلیل به اخبار بین المللی از سوی خبرنگاران داخلی اعتماد نمی کند.

خوش چهره با اشاره به عملکرد رسانه های داخلی در سطح بین الملل، به شفقنا رسانه می گوید: ما در ایران وضعیت استانداردی در کار رسانه نداریم و دهه هاست که از آن فاصله گرفتیم. در واقع دولت در این رابطه اشتیاقی به سرمایه گذاری ندارد و مدیران رسانه هم به دلیل مشکلات مالی چنین اشتیاقی ندارند. علاوه بر آن برخی از رسانه های ما به نوعی به بخش خصوصی واگذار شده اند که غالب آن ها نگاه سوداگرانه به سرمایه گذاری فرهنگی دارند. بنابراین ما شاهد این مسئله که رسانه ها به خبرنگاران آموزش دهند و یا هزینه ای برای اعزام آن ها به مناطق مختلف جهان تدارک ببینند، نیستیم و متاسفانه عقب ماندیم.

خوش چهره تاکید می کند: رسانه های ما به دلیل نداشتن سرمایه گذاری لازم در این حوزه با کلی مشکل روبه رو شدند، یکی از این مشکلات کمبود نیروهای متخصص است. پس ما نه نیروی متخصصی داریم که رسانه آن را به محل پوشش رویداد بین المللی اعزام کند و نه اینکه دولت رغبتی برای فرستادن خبرنگاران در این رویدادها دارد. عدم حضور خبرنگاران داخلی در رویدادهای جهانی، خود به خود سبب کمبود نیروی متخصص می شود و چون در چنین محیط هایی نرفته الزاماً در موقعیت های مشابه خیلی توانمند نخواهد بود.

او به عملکرد خبرنگاران صداوسیما در پوشش جنگ غزه اشاره می کند و می گوید: در پوشش خبری جنگ غزه توسط خبرنگاران صداوسیما، دیدیم که با اصول اولیه کار به عنوان یک خبرنگار جنگی آشنا نبودند. حتی لباسی هم که پوشیده بودند بیشتر لباس بزم بود تا رزم و این باعث شد که به شدت آسیب ببینند.

خوش چهره با اشاره به سفر رئیس جمهور به پاکستان و نحوه پوشش خبری توسط رسانه ها می گوید: در این مورد هم ما شاهد ضعف پوشش خبری بودیم. طبیعتاً رئیس جمهور هم تیمی از خبرنگاران را با خود به پاکستان برده است ولی ما شاهد گزارشگر تفسیری، تحلیلی و آشنا با مشکلات و ظرفیت های غرب آسیا، مسلط به زبان بین الملل و… نبودیم.

او تاکید می کند: در جلسات هفتگی سخنگوی وزارت خارجه هم می بینیم که خبرنگاران به صورت کامل تسلطی بر موضوع مورد پرسش خود ندارند.

با این اوصاف مهمترین موانع که سبب ضعیف تر شدن خبرنگاران بین المللی شده چیست؟ این روزنامه نگار می گوید: از یک طرف دولت اعتماد محدودی به روزنامه نگاران دارد و از طرفی دیگر خبرنگاران هم اگر بخواهند با سفارت خانه ها و نهادهای خارجی وارد گفتگو شوند، نوعی احساس ناامنی می کنند. قاعدتاً وقتی خبرنگار در محیط های بین المللی قرار نمی گیرد و آموزش های لازم را نمی بیند علاوه بر آن در داخل هم فاقد چنین آموزش هایی است، رسانه با کمبود نیرو مواجه می شود.

او ادامه می دهد: به دلیل کمبودهایی که اشاره کردم، رسانه های ما به نوعی معتاد به ترجمه و کپی برداری از منابع خارجی شده اند و خود را نیازمندِ برخورد میدانی با موضوع نمی بینند و مخاطب هم متوجه این امر شده است به همین دلیل به اخبار بین المللی از سوی خبرنگاران داخلی اعتماد نمی کند. ناگفته نماند که رسانه های خارجی هم خودشان از منابع دیگر استفاده می کنند ولی آن ها سعی می کنند تحلیل خودشان را هم در آن بیاورند. با این حال رسانه های ما فاقد چنین امری هستند و حتی صداوسیمای ما به دلیل ملاحظات سیاسی اخبارشان قابل اعتماد مخاطب نیست و به نوعی دستکاری شده تصور می شود.

خوش چهره توضیح می دهد: دوری ما از تجربه های بین المللی، سبب کوچک شدن جهان بینی مان نسبت به تحولات شده است. یعنی رسانه های ما در رابطه با اتفاقات بین الملل قادر به تحلیل سیاست های کلان در حوزه های سیاسی، اقتصادی و… نیستند. به عبارتی چون خود را محدود به ترجمه و کپی برداری از رسانه های بین المللی کردیم، نگاه آن ها خود به خود بر روی جهان بینی ما تاثیر می گذارد و مخاطب هم نمی تواند خود به خود به آن اعتماد کند. البته تاکید می کنم این صحبت های ما من به معنای این نیست که در ایران فاقد نیروی متخصص باشیم، بلکه عرصه ای برای ظهور و بروز نیروی های متخصص، فعال و توانا نیست.