نگاهی به روند برگزاری انتخابات مجلس یازدهم؛

بار شیشه ی انتخابات

….

تا روز برگزاری انتخابات مجلس یازدهم زمان زیادی نمانده است،تا آن روز موعود عبور از پیچ و خم های احراز صلاحیت داوطلبان لحظات ،اوقات و روز های نفس‌گیری در پیش است که با اعلام نظر هیئت های اجرایی انتخابات ،این روز های نفس گیر و پر حرف و حدیث آغاز شده است.
می توان ادعا کرد که برگزاری انتخابات مطلوب و رقابتی و انتخاباتی که ماحصل آن مشارکت حداکثری از واجدین شرایط رای دهندگان واجد شرایط و همچنین راه یابندگان و نخبگان واقعی و کار آمد به نهاد مهم قانونگذاری و نظارت کشور، به مانند ،،بار شیشه‌ای،، است که بر دوش وزارت کشور به عنوان مجری،شورای نگهبان به عنوان ناظر ،مردم و جریان ها و احزاب سیاسی قرار دارد.
هنوز تا اعلام نظر نهایی هیات های نظارت ،خیل عظیم نامزدهای انتخابات مجلس یازدهم ،مردم و سایر ذی نفعان چشم دوخته اند تا دایره ی انتخاب ملت از گذشته بازتر و متنوع تر باشد،یعنی هم اصولگرایان و هم اصلاح طلبان وهم میانه‌رو ها در صحنه ی رقابت حضور داشته باشند تا انتخابی کیفی و حداکثری و مجلسی کارآمد و قوی ماحصل آن باشد.
می توان یاد آور شد که تشبیه انتخابات به باری از ،،،شیشه،،، پر بیراه نباشد.چون این تشبیه محصول حساسیتی است که شرایط کشور ما در ابعاد مختلف سیاسی،امنیتی و وضعیت تحمیل شده بر سیاست خارجی و انتظار های بیرونی و درونی از مشاهده ی تحریم ها بر مشارکت سیاسی مردم ایران،روی دوش صندوق های رأی گذاشته شده و کسی یافت نمی شود که به این ویژگی اهمیت دار انتخابات دوم اسفندماه ۱۳۹۸ اشاره و تاکید بر تراکم سیاسی حداکثر ی با مشارکت متنوع جریان های سیاسی داخل نظام نداشته باشد.
باید بدانیم که مشارکت حداکثری،تراکم سیاسی سلیقه های گوناگون،سلامت،امنیت و رقابت ارکان مهمی هستند که هر انتخابات باید داشته باشد.در فراهم آوری این ارکان مهم هم وزارت کشور، هم شورای نگهبان، هم احزاب و تشکلها و گرایش ها و جبهه های سیاسی و هم صد البته مردم نقش آفرین اند و مهم.
در ضمن ضرورت دارد تا زمین انتخابات مجلس یازدهم با تعامل بیشتر دولت و شورای نگهبان و تمامی احزاب و تشکلها ی سیاسی وبا همراهی همه جانبه ی مردم ،به صحنه ی قشنگ و اخلاقمند رقابت واقعی اصولگرایان،اصلاح طلبان و میانه‌رو ها تبدیل شود که اگر این زمین به خوبی آماده شود،صحنه ی انتخابات مجلس یازدهم،صحنه ی برد__برد همه وملت ایران خواهد شد.
(اصلاح طلبان)

اصلاح طلبان برای حضور در انتخابات یازدهم به تایید صلاحیت نیروهای کیفی شان نیاز مبرم داشته و دارند.آنها که در مجلس دهم ، تمام فهرست انتخاباتی شهر تهران و اکثر لیست هایشان در برخی کلانشهر های دیگر را با شعار ،،امید،، وارد مجلس کنند،از ابتدای راه انتخابات مجلس یازدهم اعلام کردند،نمی خواهند یک بار دیگر تکرار آن تجربه ی نا امید کننده را داشته باشند.
آنان ( اصلاح طلبان)می خواهند در انتخابات مجلس یازدهم نیروهای کیفی شان تایید صلاحیت شوند تا در انتخابات با مشارکت حداکثری حضور پیدا کنند.به نظر می‌رسد اگر چنین نشود براساس گفته ی برخی از اصلاح طلبان در حوزه هایی که داوطلبان اصلاح طلب تایید صلاحیت نشوند،لیست انتخاباتی نخواهند داد.البته شاید این نظر همه ی اصلاح طلبان نباشد،چون بخشی از آنان بر این باورند که نباید از حربه ی شرکت نکردن در انتخابات استفاده کرد.

(اصلاح طلبان و چالش سرمایه ی اجتماعی)

باید قبول کرد ‌که بعد از عملکرد مجلس دهم و لیست امید و همچنین عملکرد دولت آقای روحانی که مورد حمایت اصلاح طلبان بودند،هم اکنون این جریان تاثیر گذار سیاسی در ایران علاوه بر چالش در ارتباط با بحث صلاحیت کاندیداهای خود در هیأت های اجرایی و نظارت،برای تشویق و ترغیب ‌مردم و حتی برخی معتقدان به روند اصلاحات و اصلاح طلبی نیز با ‌چالش هایی مواجه است که ضرورت دارد برای آن چاره اندیشی کند.درضمن علاوه بر اختلافات درون گفتمانی که در اردوگاه اصلاح طلبان وجود دارد،مانند اختلاف نظر طیف متمایل به راست جناح اصلاح طلبان ( کارگزاران)،عدم برخورداری اصلاح طلبان از رهبری مقتدر و واحد،انتقادات شدید به دکتر عارف از سوی حسین مرعشی و غلامحسین کرباسچی،عدم وجود نقطه نظر واحد در ارتباط با همگرایی با میانه‌رو ها و…از جمله موارد و مباحثی است که به مشکلات اصلاح طلبان در ارتباط با انتخابات مجلس یازدهم تبدیل شده است.
(اصولگرایان)

در انتخابات مجلس دهم شاهد بودیم که بالاخره صابون رد صلاحیت به تن تندرو های اصولگرا خورد،اما به نظر می‌رسد،این جریان سیاسی ,بر خلاف رقیب اصلاح طلب، در این دوره کمتر نگرانی دارد.با این حال با توجه به شرایط کنونی به نظر می‌رسد که اصولگرایان مشکلات و موانعی مخصوص به خودشان را دارند.
اساساً همین کثرت نیروهایی که صلاحیت شان تایید می شود،یکی از مشکلات پیش روی آنهاست.در این شرایط ارائه‌ی لیست

و کاندیدای واحد در حوزه های انتخابیه ی مختلف به معنای آن است که باید از خیل زیاد داوطلبان و محدودیت انتخاب، تعداد زیادی که تقریباً همه‌ی آنان نیز ادعای ریاست و مرکزیت دارند و می خواهند حضور داشته باشند،موضوع چالش برانگیز ی است که با توجه به عدم همگرایی در این اردوگاه که تا به امروز یکی دیگر از مشکلات اصولگرایان به شمار می‌رود.
(اصولگرایان و چالش سرمایه ی اجتماعی )
باید خاطر نشان کرد،اصولگرایان به غیر از چالش عدم وحدت در درون اردوگاه شان ،همانند رقیب اصلاح طلب با مسأله ی چالش سرمایه اجتماعی نیز مواجه اند. اما درک و نگاه آنها نسبت به این موضوع دست کم در حالت عینی متفاوت از درک ونگاه اصلاح طلبان است.به نظر می‌رسد اشتباه اصولگرایان این باشد که تصور می کنند تبعات شرایط سخت اقتصادی و عملکرد نه چندان مطلوب دولت روحانی و لیست امید که باعث نارضایتی در اقشار مختلف مردم شده است، باعث می شود که آرای آنان به نفع اصولگرایان در صندوق رای واریز شود و این اشتباه بزرگی است که در بین اصولگرایان رواج دارد و این موضوع هم باعث برخی اختلافات بین آنان شده است ‌.اصولگرایان باید این واقعیت تاریخی را بپذیرند که آرای بدنه ناراضی اصلاح طلبان و مردم غیر سیاسی جامعه به سبد اصولگرایان واریز نمی شود.
(میانه‌رو ها)
پیروان روش میانه روی در این انتخابات با توجه به واقعیت ها ,به تنهایی نمی توانند آرای زیادی در بین مردم داشته باشند.آنان هم می توانند در صورت تمایل اصلاح طلبان از سبد آرای آنان در نزد مردم برخوردار شوند و همچنین می توانند از نارضایتی موجود ناشی از برخورد های تندروانه ی برخی در اردوگاه اصولگرایان به نفع خود استفاده کنند. در ضمن به نظر می‌رسد ،به علت حضور بسیاری از میانه‌رو ها در لیست امید مجلس دهم و عملکرد نه چندان مطلوب آنان ،در این انتخابات اقبال از آنان از طرف مردم به شکل مستقل و به تنهایی ،با موفقیت چندانی همراه نباشد.
(مردم ،طرف اصلی انتخابات)
باید بدانیم که انتخابات باتوجه به تأثیرگذاری نصف و نیمه ی جناح های سیاسی حاضر ،طرف مهم و تأثیرگذار ی به نام مردم و رأی دهندگان دارد.مردمی که حضور و یاغیبت شان در دوم اسفندماه ۱۳۹۸ مشخص می‌شود .
با کمال تعجب تا به امروز رسانه ی ملی با یک رویکرد متفاوت نسبت به ادوار گذشته هنوز چندان خبری از دعوت مردم به حضور پر رنگ در انتخابات نیست ،بر عکس، به نظر می‌رسد،انفعال در این رسانه ی ملی ،مبلغان فراوانی دارد.
علی ایحال،بسیاری معتقدند که بهبود شرایط ایران به تقویت نهادهای انتخابی از طریق رأی مردم به نخبگان کارآمد،شجاع و پیشرو نیازمند است و غیبت مردم پاشنه آشیل روند اصلاح تدریجی می باشد که نخبگان سیاسی هر دو جناح دنبال می کنند.کما اینکه تاثیر انتخابات پیش‌رو بر آینده ی شرایط سیاسی و امنیتی و…قابل انکار نیست،حال باید دید که نهادهای مرتبط با انتخابات با چگونه رفتاری می توانند باعث شوند تا هم تکثر وتنوع سلیقه های سیاسی به فراوانی در صحنه رقابت حضور داشته باشند و هم این تنوع و تکثر باعث حضور گسترده مردم و تراکم سیاسی جامعه برای تامین منافع ملی به شکل واقعی باشد.