آشتی بودجه ریزی کشور با انضباط مالی و انقلاب در دخل و خرج کشور

رییس جمهور روحانی نخستین لایحه بودجه دولت دوازدهم به ازرش ۱۱۹۴هزار و ۹۳۵ میلیارد و ۴۶۷ میلیون و ۴۰۰ هزار تومانی را تقدیم مجلس شورای اسلامی کرد که از این میزان ۴۲۴ هزار و ۹۱۱ میلیارد و ۸۹ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان آن بودجه عمومی دولت است و مابقی آن بودجه شرکت های دولتی، بانک ها و موسسات انتفاعی وابسته به دولت است که قرار است نمایندگان مجلس در مورد آن تصمیم گیری کنند.
باید اذعان کرد بودجه سال ۱۳۹۷ یک تغییر ریل در نظام بودجه ریزی ایران با توجه به متفاوت بودن آن، برشی از برنامه ۴ ساله دولت جهت خروج از بن بست است. به نظر جمع کثیری از کارشناسان اقتصادی بودجه سال ۹۷، در واقع تلاش می کند هم آشتی بین انضباط مالی با فرآیند بودجه ریزی منطقی را بوجود آورد و هم انقلابی در خرج و دخل دولت می باشد.
ویژگی های بودجه سال ۱۳۹۷
۱ـ یکی از ویژگی های مثبت لایحه بودجه سال ۹۷ از نظر محتوایی و با توجه به نظر کارشناسان، مربوط به بخش درآمدی آن است که وابستگی به نفت روند کاهشی دارد یعنی از ۱۱۴ هزار میلیارد تومان به ۱۰۱ هزار میلیارد تومان در ضمن بخش دیگر درآمد های بودجه، مالیات است که در قانون بودجه سال جاری صعود ۱۱۶ هزار میلیارد تومانی داشته و در لایحه دولت برای بودجه سال ۹۷ به ۱۲۸ هزار میلیارد تومان افزایش یافته است. این اتفاق مثبتی در کار دولت دوازدهم است. اما برای رسیدن به یک اقتصاد سالم و پویا و توانمند، باید سهم مالیات به بیش از این ارقام افزایش یابد و کل منابع مورد نیاز بودجه جاری کشور را شامل شود. برای نهادینه شدن درآمدهای مالیاتی می بایستی اقدامات همه جانبه هم از سوی حاکمیت و هم از سوی مردم صورت گیرد تا با دادن ظرفیت رفاهی و خدمات مطلوب از سوی دولت، آحاد ملت نیز در پرداخت مالیات با سازوکارهای تکنولوژی اطلاعات و ICT و افزایش شفافیت گردش مالی دراقتصاد کشور، راه را بر فرار مالیاتی ببندند.
۲ـ در بخش مخارج دولت در لایحه بودجه ۹۷ ، با وجود اینکه قرار است در این سال حقوق کارکنان دولت و بازنشستگان ۱۰ درصد افزایش پیدا کند، هزینه های جاری کمتر از این میزان افزایش یافته که این هم جزو خوبی ها و محسنات این لایحه است. البته کاهش هزینه های دولت به تنهایی کافی نیست و مجموعه حکومت باید اقداماتی برای اثر گذاری این اقدام دولت انجام دهند. در این ارتباط نمایندگان مجلس باید با همراهی با دولت از کارهای سیاسی و تبلیغاتی برای خود دست بردارند و با ملی فکر کردن و منطقه ای عمل کردن یاریگر دولت برای تمام پروژه های نیمه تمام باشند و بدنبال ایجاد و تحمیل پروژه های جدید به دولت نباشند.
۳ـ یکی دیگر از ویژگی های لایحه بودجه سال ۹۷، کاهش بودجه برخی از ارگان ها و دستگاه هاست که امید است در سال های آینده نیز ادامه پیدا کند چرا که همچنان در بودجه کشور هزینه هایی وجود دارد که باید کنترل شود.
۴ـ اقدام خوب دیگر دولت روحانی در لایحه بودجه ۹۷ برای تکمیل پروژه های عمرانی است. در این لایحه قرار شده است علاوه بر بودجه عمرانی ۶۰ هزار میلیارد تومانی دولت، حدود ۵۰ هزار میلیارد تومان دیگر از محل منابع صندوق توسعه ملی، نظام بانکی و بخش خصوصی به پروژه های عمرانی نیمه تمام تزریق شود و تکمیل بخشی از پروژه ها نیز به بخش خصوصی واگذار گردد و دولت به خرید خدمت از بخش خصوصی بپردازد.
علی ایحال، به نظر کارشناسان لایحه بودجه سال ۹۷ را می توان انقلابی در دخل و خرج و نمادی ازتلاش صادقانه برای حاکم کردن انضباط پولی و مالی کشور دانست، کاری که باید با همت و همراهی مجموعه ی حاکمیت برای نهادینه شدن آن اهتمام شود.

 علی کریمی پاشاکی