شکست عملی طرح تحول سلامت توجیه پذیر نیست / طرح تحول سلامت باید پیشگیری محور می بود که متاسفانه فقط درمان محور و هزینه زا شد

آنطور که مسئولان وزارت بهداشت اعلام کرده‌اند آنها با قدرت در حال ادامه دادن به طرحی هستند که از آن با عنوان «طرح تحول نظام سلامت» یاد می شود. روند طرح تحول نظام سلامت را باید براساس آمار نشان دهند و مشخص کنند که آیا این طرح در حال تحول است؟ آیا درحال رشد است و اگر این اتفاق نیفتاده است دلیل آن چیست؟زمانی که امید به زندگی افزایش می یابد یا سن بالا می رود به طور حتم بروز بیماری‌ها نیز افزایش پیدا می‌کند اما، اینکه مشکلات تا چه حد با افزایش سن رابطه دارد نیاز به تحقیقات فراوانی در این زمینه دارد. اما در این که خیلی از کشورها اولویت خود را برمسائل اجتماعی گذاشته‌اند شکی نیست. بر اساس قانون باید بیماری‌ها را از پیشگیری شروع می‌کردند نه از درمان. به همین دلیل، هر چقدر هم که هزینه می‌کنند به نتیجه مطلوب نمی رسند. به همین دلیل پیشگیری کردن از درمان بیماری اهمیت بیشتری دارد. این مسئله و اقدام برای آن از جمله مهمترین کارهایی است که متاسفانه وزارت بهداشت کاری در قبال آن انجام نداده است. از طرف دیگر، طرح تحول سلامت مورد انتقاد اقشاری از خود جامعه سلامت کشور نیز هست. با توجه به انتقاداتی که پرستاران از طرح سلامت می کنند و می گویند که کار آنها بدون افزایش مزد افزایش یافته است، می توان عنوان کرد طرح تحول نظام سلامت اشتباه است و راهی که شروع شده است راهی درست نیست. معنای تحول در این طرح از لحاظ علمی دارای اشکال است زیرا، تحول به معنی کارایی، اثر بخشی کیفی و امثال آن است. درحالی که، اگر بخواهیم این شاخص ها را اندازه گیری کنیم نه تنها در خیلی از این شاخص ها دارای مشکل هستیم بلکه، در حقیقت در حال بدتر کردن این شاخص‌ها ازجمله کارایی هستیم. اما تحولی که باید این شاخص‌ها را به هم بریزد نیازمند نام دیگری است و این نام قابل قبول نیست. مشکل این طرح از لحاظ قانونی اجرای قانون است؛ در صورتی که این طرح بر اساس چارچوب برنامه‌ای که در قانون کل نوشته شده است و بر اساس سیاست‌های منطقی و واقعی  ایجاد می شد، به طور حتم به این مشکلات برنمی‌خوردند.در قانون آمده است که اقدام به خرید راهبردی کنید نه خرید تعرفه‌ای زیرا، در این نوع خرید، قیمت و جمعیت و کیفیت و امثال آن به وضوح مشخص است. در رابطه با روند این طرح به دست اندرکاران اعلام شد که باید از پیشگیری شروع کرد اما، کار از بیمارستان‌ها شروع شد. گفته شد از روستاها و مناطق محروم شروع کنید اما از مناطق برخوردار و بیمارستان های مجهز شروع کردند. عنوان شد پزشکان در یک محل کار کنند اما آنها در هر جایی که می خواهند کار می کنند.همه این مسائل که دارای اما و اگر است روند موفقیت این طرح را مخدوش می‌کند و اجازه نمی‌دهد که طرح به هدف اصلی خود برسد. اما این نکته را نیز باید ذکر کرد که در بیمارستان‌ها شرایط خیلی بهتر از گذشته است زیرا، از هزینه بیشتری در بیمارستان‌ها استفاده و پول بیشتری را به آنجا وارد کردند. با توجه به روند این طرح و مشکلاتی که ایجاد کرده است باید گفت این طرح در کل شدنی نیست زیرا، شروع کار از بیمارستان ها قیمت تعیین شده را بالا می برد و دولت را با مشکلات زیادی مواجه می‌کند. اگر در این طرح عوامل تاثیر گذار در سلامت مورد بررسی قرار می‌گرفت و روی آن تمرکز می شد این طرح از قابلیت‌های بیشتری برخوردار می شد.اگر دست اندرکاران طرح تحول نظام سلامت،آن را براساس قانون موجود به پیش می بردند به هیچ وجه با مشکلات رو به رو مواجه نمی شدند اما، نحوه ساختار و نگاه و ورود به این طرح از شرایط مطلوبی برخوردار نبود.نمایندگان ما در مجلس در حال پیگیری این طرح در مجلس هستند تا معایب آن را برطرف کرده و طرحی کامل را در جامعه پیاده کنند. برنامه ششم توسعه نیز باید براساس چارچوب موجود در قانون راه خود را ادامه دهد و نادیده گرفتن آن نیز به شکست این طرح منجر می شود.