فرصت طلایی وجود منطقه ی آزاد انزلی را غنیمت بدانیم/ نگاه بخشی و سلیقه ای به ماموریت های منطقه ی آزاد انزلی و دیگر مناطق آزاد آسیب زا است

منطقه ی آزاد انزلی بعنوان کوچکترین و یکی از مناطق آزاد مهم و استراتژیک و دیگر مناطق آزاد کشور در توسعه ی روابط بین‌المللی و منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای نقش تأثیرگذاری دارند.همچنین مناطق آزاد در قوانین ،مرامنامه و اساسنامه ی تشکیل خود برای تسهیل در سرمایه گذاری های داخلی و خارجی،تولید، صادرات و واردات کالا و همچنین معافیت مالیاتی مطابق با استانداردهای بین‌المللی و دیگر مشوق های قانونی و کاهش عملیات غیر ضروری اداری،گمرکی و… تاسیس شده‌اند و اساساً ماهیت همکاری گرایانه ی رقابتی بین المللی دارند.
تلاش برای ایجاد فهم و درک مشترک همه از جمله مدیران بخش دولتی، بخش خصوصی و کنشگران اقتصادی و تجاری خرد و کلان و حتی مردم از کارکردها،ماموریت و فلسفه ی وجودی مناطق آزاد باید به استراتژی مهم و اساسی تبدیل گردد.
این استراتژی می بایست در همه ی ابعاد از جمله وجود قوانین کارآمد و مطابق با استانداردهای بین‌المللی و اطلاع رسانی در ارتباط با ظرفیت ها و پتانسیل های منطقه ی آزاد انزلی و دیگر مناطق آزاد کشور مورد توجه جدی دست اندرکاران امور قرار گیرد تا از نگاه های سلیقه‌ای و بخشی نگری در ارتباط با کارکرد و فلسفه ی وجودی مناطق آزاد ،در امان بماند.

صاحب نظران باورمندند، که مناطق آزاد در همه‌ جای دنیا موتور محرک همکاری های همگرایانه و رقابتی با قوانین و ضوابط استاندارد های بین المللی هستند و این قاعده بایستی در مورد مناطق آزاد ایران نیز مصداق داشته باشد. ماموریت اصلی منطقه ی آزاد انزلی و دیگر مناطق آزاد کشور در چارچوب قانون و سیاست ها و همکاری های اقتصادی و تجاری بین المللی ، فراملی و ملی و منطقه‌ای و محلی می باشد.باید متذکر شویم که در این ارتباط متغیر های داخلی و خارجی در روابط اقتصادی و تجاری بین المللی نقش آفرین اند و می توان ادعا کرد اگر دامنه ی فعالیت منطقه ی آزاد انزلی و دیگر مناطق آزاد در ایران نسبت به سایر مناطق آزاد در کشور های همسایه و دور و نزدیک فاصله ی معنا داری دارد،یکی از دلایل مهم آن عدم وجود برخی قوانین لازمه و همچنین عدم فهم مشترک از کارکرد منطقه ی آزاد انزلی و دیگر مناطق آزاد در ایران در بین مسئولان دولتی،کنشگران اقتصادی بخش خصوصی و حتی در میان افکار عمومی می باشد و این دلایل و دلایل دیگر از این دست باعث شده اند تا منطقه ی آزاد انزلی و دیگر مناطق آزاد در ایران در قیاس با برخی مناطق آزاد کشور های همسایه راه زیادی را تا رسیدن به قله های موفقیت در پیش داشته باشند.

با توجه به تمام این موانع و مشکلات و چالشها،هم اکنون بخشی از صادرات و واردات کالا های مختلف ایران از طریق منطقه ی آزاد انزلی و دیگر مناطق آزاد موجود در اقصی نقاط کشور صورت می گیرد،در واقع مناطق آزاد کشور به عنوان دروازه های مهم تجارت بین‌المللی و همکاری های منطقه ای و فرامنطقه ای ایران محسوب می شوند.
هم اکنون مناطق آزاد چابهار،قشم،اروند،ارس،انزلی،ماکو و… بسترهای مناسبی را برای تجارت دریایی،زمینی و ریلی در اقصی نقاط کشور ایجاد کرده و کانون های همکاری و همگرایی با مناطق آزاد سایر کشورهای دنیا و منطقه تبدیل شده است که با تجدید نظر در برخی فرآیندهای قانونی و ضوابط و بخشنامه های غیر کارشناسانه مختلف عملکردی مناطق آزاد کشور،این مناطق می توانند خیلی بیش از گذشته بازار های بسیار خوبی برای صنایع مختلف ،از جمله صنایع نوپا و رو به رشد ایران باشند و باتوجه به مزیت های متنوع و مختلف اقتصادی و تجاری،می توانند کمک حال اساسی برای فرآیند توسعه و اقتصاد ملی و پویا باشند.
ولی به نظر می‌رسد با کمال تأسف به دلیل وجود برخی قوانین و نگاه های غیر کارشناسانه در ارتباط با بحث کارکرد و برند سازی،تبلیغات،فرهنگ سازی و اصلاح روش های غیرمدرن و…برای ایجاد دامنه ی وسیع فهم مشترک از کارکرد و تاثیر گذاری اساسی منطقه ی آزاد انزلی و سایر مناطق آزاد،این مناطق هم اکنون با چالش‌های جدی در برخی برنامه ریزی ها و تاثیر گذاری کیفی در عملکرد مواجه گردیده است که ضرورت دارد تا دولت و کارشناسان،تصمیم سازان و تصمیم گیران برای رفع مشکل وجود برخی قوانین غیر کارشناسانه و غیر مفید و حل چالش عدم وجود فهم مشترک از کارکرد کیفی منطقه ی آزاد انزلی و دیگر مناطق آزاد ،اقدامات لازم را انجام دهند.

صاحب نظران معتقدند،باید نگاه های حرفه ای تر و کارسازتری به برخی شیوه ها و روش ها برای رسیدن به فهم مشترک کیفی تر در کارکرد منطقه ی آزاد انزلی و سایر مناطق آزاد در چارچوب های عملکردی این مناطق بکار گرفته شود تا اثرگذاری آنها بر اقتصاد ملی و بین المللی بیش از پیش شود.

موانع موجود در مأموریت اصلی و اولیه ی منطقه ی آزاد انزلی و سایر مناطق آزاد تجاری و صنعتی ایران

۱_وحود دبیرخانه عریض و طویل شورای عالی مناطق آزاد کشور که در حد یک وزارتخانه می باشد.

۲_وجود و تحمیل برخی قوانین، مقررات،ضوابط و بخشنامه های غیراستاندارد و غیر کارشناسانه در مغایرت با قانون چگونگی اداره ی منطقه ی آزاد انزلی و دیگر مناطق آزاد کشور در زمینه مباحث گمرکی و معافیت های مالیاتی ، أعمال مدیریت واحد و…

۳_تلاش برخی برای محدود کردن دامنه ی عملکرد قانونی و اقتصادی منطقه ی آزاد انزلی و سایر مناطق آزاد کشور.

۴_عدم وجود قوانین جامع که قابلیت اجرایی و عملکردی منطقه ی آزاد انزلی و دیگر مناطق آزاد کشور را کیفیت و کمیت ببخشد و در جذب سرمایه گذاران توانمند و کارساز باشد.

۵_ وجود برخی احکام صادره از سوی دیوان عدالت اداری.

۶_معرفی نادرست مناطق آزاد کشور به عنوان مراکز قاچاق توسط برخی .

۷_عدم سرمایه گذاری کیفی و کمی دولت در ایجاد زیرساخت های مختلف در منطقه ی آزاد انزلی و دیگر مناطق آزاد.

۸_دست اندازی برخی دستگاه های حاکمیتی کشور به قوانین مناطق آزاد.

۹_برخوردهای سیاسی و جناحی با مناطق آزاد کشور و…

راهکارها برای ساماندهی مشکلات موجود بر سر راه منطقه ی آزاد انزلی و دیگر مناطق آزاد کشور

۱_ضرورت دارد تا دولت محترم برای لغو مصوبه ی مجلس در خصوص الحاق دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد کشور به وزارت اقتصاد و دارایی ،جدیت به خرج دهد.

۲_ دولت تلاش نماید تا معاونت ریاست جمهوری را بجای دبیر شورای عالی مناطق آزاد جایگزین کند.

۳_دولت اقدام کند تا برخی قوانین،بخشنامه ها و دستورالعمل های دستگاههای دولتی و حاکمیتی که با قانون چگونگی اداره ی مناطق آزاد کشور مغایرت دارد،ابطال نماید.

۴_دولت تلاش کند تا مقاومت برخی وزارتخانه ها در تفویض اختیارات خود در مناطق آزاد کشور را از بین ببرد.

۵_بورکراسی فشل کننده و پردامنه ی دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد کشور که در حد یک وزارتخانه شده است،کاهش یابد تا روند انجام کارها برای جذب و جلب سرمایه‌گذاران و فعالین اقتصادی روانتر گردد.

۶_ رفع موانع موجود در گسترش محدوده ی جغرافیایی منطقه ی آزاد انزلی به کوچکترین منطقه ی آزاد کشور و…