وجود مدیران کاربلد ،پاسخگو و پاکدست در مدیریت شهری و شهروندان وظیفه شناس لازمه‌ی ساختن شهری خوب/آیا شهر رشت به آرزویش خواهد رسید!؟

علی کریمی پاشاکی، روزنامه نگار___آیا مدیریت شهری و شهرداری رشت تاکنون در قبال شهروندان و عمران و آبادانی شهر پاسخگو،برنامه ریز و جدی بوده‌اند ؟

آیا مدیریت شهری رشت چه قبل و چه بعداز بوجود آمدن شوراهای شهر و روستا در کشور براساس قانون و برنامه ریزی مدیریتی شهر رشت را اداره و مدیریت کرده‌اند ؟

آیا شهر قربانی رقابت های سیاسی و جناحی سیاست پیشه گان شده است ؟

آیا در تمام سالهای اخیر در چند دهه ی گذشته مدیریت شهری رشت اعم از شورا و شهرداری به حداقل وظایف خود عمل کرده‌اند ؟

انباشتگی و ازدهام نیروی انسانی در شهرداری رشت ،چقدر محصول وعده‌های انتخاباتی نامزد های پیروز در شورای اسلامی شهر رشت است ؟

آیا با این روند اتلاف سرمایه و افزایش هزینه‌های جاری اعم از حقوق کارکنان و سایر هزینه‌های جاری ،شهرداری رشت می تواند کارهای عمرانی زیر ساختی و رفاهی برای رشتوندان انجام دهد؟

شهروندان رشتی هر روز و شب شهر رشت را انباشته و پر از آسیبهای متنوع اجتماعی ـ زیستی مشاهده می کنند. نگاه رنجور شهروندان در گوشه و کنار این شهر تا ساختمان ها و بناهایی بی ضابطه ساخته شده را که انوار خورشید عامل تاب را از کوچه ها و برزن هایش دریغ می کنند و تراکم فروشی بی مبنا تا قانون ستیزی ها و
سودا گری ها در تخریب پارکها و قطع درختان تا ترافیک کشنده و آلودگی های متنوع ،مثنوی هفتاد من کاغذی است با حکایت ها و واقعیت های دردناک.

حال کلامی با شهروندان مسئول

شهر خوب ساختنی است نه یافتنی، من و شما چه سهمی در ساختن شهری خوب، قابل زیستن، سالم و آرام داریم؟!
شهر رشت باید علاوه بر مدیریت شهری پاسخگو و پاکدست ،احترام و مهر شهروندان را نیز در دل داشته باشد و عاری از خشونت های لفظی، فیزیکی و … باشد، آیا واقعاً شهر رشت اینچنین است؟!.

آیا در شهر رشت مدیریت شهری آرزوها و مطالبات به حق شهروندان و جایگاه شهروندی را پاس داشته و هوا ، محیط زیست پاک ، شهروند مسئول ، فرهنگ ترافیکی ، مبلمان شهری ، هویت معماریِ اقلیمی خاص برای آسایش، ورزش، شادی ، رفاه و توجه به حقوق معلولان ، نابینایان و ضعفا را در نظر داشته است ؟!
آیا همه چیز در مدیریت شهری رشت و رفتار رشتوندان حساب شده و فکورانه است؟!.

آیا مسئولیت ما شهروندان فقط مطالبه است یا خود در ایجاد این روند نامطلوب دخیل و شریک هستیم؟

باید متذکر شوم ؛ انسان را در قاموس ایمان به مسئولیت اخلاقی و حقوق همگانی خود
می شناسند،تعریف شهروند در دنیای امروز نیز همراه با انواع رسالت ها و مسئولیت هاست که فقط به دنبال حق پرسش، ادعا و مطالبه نیست، روی دیگر سکه ی حقوق شهروندی تکالیف و مسئولیت های شهروند می باشد. برای ساختن یک شهر خوب همه باید با دلسوزی مشارکت داشته باشند و هر شهروندی از دیدگاه خود شهر خوب را بر اساس قانون و ضوابط منطقی تعریف نماید.

معنویت حاکم بر زندگی ایرانیان ؛ بستر های فراوانی جهت بسط و گسترش اخلاق نیکو در مردم این سرزمین را با محوریت ساختن شهری آرمانی به خوبی آماده می سازد تا باور کند که شهر خوب ساختنی است نه یافتنی.

نگاه افلاطون و ارسطو به شهر و شهروندان

باید شهر را اخلاقی بسازیم. نگاه افلاطونی به شهر سرشار از نشانه های اخلاقی است. او شهر را قانونی صرف نمی پسندد بلکه شهر اخلاقی را ترویج می کند. وی می گوید:
« زینت انسان به سه چیز است ،علم، محبت و آزادی»
زینت شهر پویا هم عاری از این سه مولفه نیست. شهروند خوب کسی است که فرمانروایی و فرمانبری را خوب بداند و به موقع به کار ببندد. افلاطون می گوید:
« در شهر بد، ستم فرمانروایی می کند.»
به مفهوم مخالف سخن او، شاخصه خوب بودن شهر، استقرار حق ، عدل و امنیت مبتنی بر عدالت اجتماعی است. شهر آنگاه آرامش می یابد که حقوق همه ی شهروندان پاس داشته شود. عزت ، کرامت و شرافت شان تمیز داده شده و سوداگرانه و دلالانه به شهر و شهروندان نگریسته نشود.
سیمای شهر در مدار خرد بزرگان آنگاه موجه است که به زیور زیبایی بیرونی و حسن درونی آراسته باشد.
ارسطو، شهر را بر مدار حقوق شهروندی، کرامت ، عزت و خیر توصیف می کند و غایت سیاست و تدبیر متولیان شهر را پرورش مردمانی با فضیلت و عالیقدر می داند که در اعمال و رفتارشان آثار نجابت و شرافت هویدا باشد، او معتقد است که متصدیان اداره ی شهر باید خیر شناس و نیکو مسلک باشند.

شهررشت را اخلاقی بسازیم

باید اذعان کرد، رشت با اخلاق شهروندی زینت پیدا می کند و با آرامش و اطمینان برای سکونت شایسته می شود.
حقوق شهروندی بازتاب حقوق بشر در رابطه با یک دولت و سیستم حکمرانی است، اما حقوق شهری در ساختار یک شهر معین معنا می یابد. جوهره ی شهروندی؛ آگاهی، تعلیم، آموزش و قدرت اعمال حقوق است.
ارتقای حقوق شهروندی در قلمرو محلی نیازمند پیگیری سیاستِ مشارکت ورزیِ همگانی و پیش بینی ابزار قانونی کارآمد است. شهر انسانی و عدالت محور، تحت لوای اخلاق نیکوی حکمرانی مناسب و رعایت حقوق شهروندی محقق می شود. شهروندان در یک جامعه می پذیرند
که باید از محتوای اسناد شهری ، گزارش درآمد و هزینه های شهری آگاه شوند. برنامه ریزی بر مبنای حق تعیین سرنوشت، حق محیط زیست سالم، حق تردد ایمن و آسان، حق خلق فضا شهری و حق احترام به حقوق مالکانه ی سیمای شهرها را دگرگون می سازد و زمینه های سکونت گاههای انسانی را فراهم می سازد.

اساسا «شهروندی» با نابرابری، ناسازگار است. نظام بی ثبات و لرزان شهرداری و شهرسازی باید تبدیل به یک نظام قانون محور شود و مشارکت مردم دلسوز به حال شهر بهترین ضامن شایستگی شهر است. غلبه بر مشکلات تحمیلی فراشهری با تصمیم گیری پشت درب های بسته و فرآیند های غیر مشارکتی ممکن نیست.
سمن ها؛تعیین کننده و مکمل کنش و واکنش های شهری هستند و مدیران سالم از فعالیت آنها بیمناک نخواهند بود. حرکت به سوی توسعه مطلوب و همه جانبه جز با استقرار قانونی شایسته ، نظم آفرین، عادلانه و خیر خواهانه تحقق پذیر نیست.
شهر را با قوانین شایسته و ((شهروند مدار)) باید اداره کرد. پیامد فرمانبری و فروتنی در برابر قانون؛ استقرار نظم است . اما مقتضای آزادی و شرایط مردم سالاری توجه به منزلتِ شهروندی است که؛ با اعمال حق مشارکت ، حق تعیین سرنوشت، کارکرد و تاثیر خود در پیشرفت امور شهری نقش موثری را ایفا
می کند .
شهروندان مسئولیت پذیر در کنار دست اندرکاران وظیفه شناس ، کاربلد،پاسخگو و پاکدست که فرصت عمومی را امانتی برای خدمت و پاسداشت اخلاق شهروندی می دانند، امید دارند، شهر رشت رویش دوباره ای با بذر نشاط و شادابی در سایه ی مشارکت،کرامت و عدالت را پیش رو داشته باشد.